Có lúc họ hăng hái, yêu đời lắm. Họ đi xe đạp không đèn, thành phố chật, chở hai ba người. Họ không phải không biết lý tưởng của ái tình, không biết nhân nghĩa của đời uyên ương, nhưng tự nhiên ái tình của họ ích kỷ ở chỗ tìm một đối tượng yêu đồng phái hay khác phái để thỏa mãn bản năng tính dục.
Đa số bạn trai thì quảng đại lắm, nhưng đừng tưởng ai cũng tốt bụng. Vậy thưa bạn, sau khi nghiên cứu những nét đại cương về tâm lý của một số bạn trai ở khác hoàn cảnh xã hội ta thấy, cách chung thì bạn trai vẫn có những điểm tâm lý gốc của phái nam, nhưng vì lý do nào đó có một hoàn cảnh sống đặc biệt, thì họ lại có những khía cạnh tâm lý riêng. Một Phao lo, một Vincent de Paul, một Phan văn Minh chẳng hạn.
Trong nhiều trường nam nữ học chung, tôi thấy có nhiều bạn gái lợi dụngtính quãng đại nầy của bạn trai. Thương hại để đến thương yêu và thương yêu đến tội lỗi không xa lắm. Bao nhiêu điều bí mật vì tín nhiệm nông nỗi bạn mắc phải lúc yêu đương cho người tình cũ, họ lôi ra bán rao tiếng xấu bạn.
Cứ chung mà nói, bạn trai có trí rộng xét, ý chí cường dũng, có tình cảm dồi dào nhưng ít bộc bạch. Dùng tâm linh dục chế ngự thútính , luyện đức tự chủ, cân đo mọi tư tưởng, dè dặt mọi lòi nói, cẩn thận mọi tác vi. Hồi nhỏ đi theo mẹ dự lễ chùa, thất, nhà thờ với lòng sốt sắng trong bầu không khí siêu thoát.
Liền dưới đây tôi sẽ dành riêng cho bạn trai chuyên môn kỳ cục một mục. Trong những tổ chức thanh niên, khi gọi nam thanh lại để truyền lệnh, cho khẩu hiệu, người ta thấy trên gương mặt đa số sự sẵn sàng: dấu hiệu của lòng tốt vàng ngọc. Họ nghe trong người họ có sức sống đang lên.
Khi có tâm giao lãng mạn bạn trai khó làm việc, học hành ở xa bạn mình. Vào hoa niên, nam thanh có kẻ khi ngủ hay bị những chiêm bao mà trong đó họ thấy những cuộc giao duyên, gặp gỡ, trò chuyện, thư từ đầy màu sắc hoa nguyệt. Họ muốn cảm thông đời sống với những người ngoài gia đình mà tiện nhất là các bạn chơi và bạn lớp của họ.
Một đặc điểm nầy ta nên để ý là khi bạn gái ghen ưa nói xấu người yêu, còn khi bạn trai ghen ưa đả kích, trả thù tình địch hơn là nói xấu người tình cũ. Con người không quyền phi pháp tự ý tham gia. Họ có lẽ không dám khinh người để cho mình sống trong xã hội như con công lạc giữa bầy gà.
Sự cởi mở được kiểm soát khôn ngoan giúp thanh niên không chủ quan phán đoán người khác phái cách phiếm diện, khỏi những ảo tưởng nhờ quan sát ngay mặt cách thực tế. Lúc mất tình yêu hay bị phản bội, bạn trai ghen bồng bột lắm. Ở Âu, Mỹ ngày trước nhờ nền giáo dục Kitô giáo, đức cao cả nầy được đề cao.
Nó xô người vô cái chuồng lợn xã hội mà trong đó không có cái gì làm tiêu chuẩn tuyệt đối cả. Trong linh hồn kẻ thanh sạch có hình ảnh Thượng đế. Thánh Phao lồ đầu gần hai thứ tóc mà còn làm hung thần bách hại công giáo.
Có kẻ nặng nhẹ, chưởi mắng nữa. Họ kiểu cách trong lời ăn tiếng nói, lối đi, bộ đứng. Nên giữ cửa lòng mình tân nghiêm.