Hãy hoảng sợ khi người ta tham lam và tham lam khi người ta hoảng sợ. Lần đầu tiên là vào thời đỉnh điểm của thị trường giá lên trong cuối thập niên 1960, và lần thứ hai là đỉnh điểm giá lên trong cuối thập niên 1990. Làm thế nào bà mua được giá thấp? Đôi thủ của bà mua trả chậm và phải trả đúng giá, bà trả bằng tiền mặt, mua với số lượng lớn, nên luôn được giảm giá.
Bà chỉ hiểu rất rõ một thứ trên thế giới, đó là làm thế nào để thu lợi nhuận từ việc mua bán đồ gỗ. Tình trạng này xảy ra cực đại khoảng mỗi ba mươi năm, thường đi kèm với sự xuất hiện của một công nghệ mới. Nhưng nếu bạn mua một doanh nghiệp vĩ đại, cuối cùng thì giá trị của nó sẽ cộng hưởng lại thành một con số khổng lồ.
Bạn cần nên tránh những công ty có chất lượng kinh doanh thấp nhưng được bán với giá cao, vì đây là lúc bạn bị thua lỗ. Chúng ta đang nói đến một anh chàng vẫn còn đi chơi với những người anh ta quen hồi trung học, vẫn sống trong cùng một khu nhà từ nhỏ đến lớn. Có những công ty vĩ đại - những công ty có cơ cấu kinh tế vĩ đại - có khả năng tài chính cần thiết để xoay chuyển bản thân khi họ rơi vào khủng hoảng.
Warren, vì họ còn muốn hưởng lợi từ sự khôn ngoan của vị chủ tịch càng lâu càng tốt. Warren hiểu được rằng đôi khi bản chất ngắn hạn của thị trường cổ phiếu đánh giá thấp những công ty tuyệt vời này, và những lúc đó ông sẽ vượt lên trên hỗn loạn và mua tối đa số cổ phiếu có thể. Sau khi bắt đầu thương lượng, bạn có thể hạ giá bán hay tăng giá mua, nhưng rõ ràng muốn làm ngược lại là điều không tưởng.
Nhưng nếu bạn không biết mình đang làm gì, nó sẽ chẳng tiếc gì mà không lấy hết tiền cho bạn nghèo đi. Những công ty yếu kém sẽ mãi là công ty yếu kém bất kể cái giá bạn bỏ ra là bao nhiêu. Warren đã học được bài học này khi tham gia hội đồng quản trị tại Salomon Brothers.
Đây là một phương trình có kết quả cao hơn tổng của những thành tố trong đó. Tại sao bạn không đầu tư tài sản của mình vào những công ty bạn thật sự yêu thích? Giống như Mae West đã từng nói:Nhiều thứ hay cộng lại thành tuyệt vời. Chúng ta biết rằng ở phía trước còn rất nhiều thứ để trông đợi nên không việc gì phải suy nghĩ tiếc nuối việc đã qua.
Và thay vì dùng tiền của mình để trải nghiệm những việc táo bạo trong cuộc sống, bạn cuối cùng chỉ chăm chăm làm sao kiểm soát tài sản của mình khỏi bọn gia nhân, luật sư, kế toán, hay những người được gọi là quản lý tiền bạc, những người đang cố hết sức mình giúp bạn chuyển tiền từ túi của bạn sang túi của họ. Người đỡ đầu Graham của ông tin rằng con số đã phản ánh tất cả những gì cần biết; ông ấy không tách biệt những công ty thuộc dạng hàng tiêu chuẩn như dệt may, thường có cơ cấu kinh tế dài hạn yếu kém, với những công ty hàng tiêu dùng độc quyền như Coke, có cơ cấu kinh tế dài hạn vững vàng. Nếu bạn phải đầu tư vào 50 loại cổ phiếu khác nhau, thì sự quan tâm và khả năng theo dõi tình hình kinh doanh của các công ty sẽ bị hạn chế kinh khủng.
Sai lầm phổ biến này chi phối toàn bộ thị trường và được nuôi dưỡng bằng những nhà quản lý quỹ phải phục vụ công chúng chỉ nhìn ngắn hạn. Khi vụ án kế toán bị phanh phui và người khổng lồ trong ngành bảo hiểm AIG bị sụp đổ, Buffett nói với các giám đốc của mình: Cuộc điều tra hiện tại trong ngành bảo hiểm lại càng nhấn mạnh đến nội dung thông điệp mà tôi thường xuyên nhắc nhở quý vị trong lá thư ngỏ được gửi mỗi năm hai lần: Berkshire có thể chấp nhận mất tiền, thậm chí là mất nhiều tiền; nhưng chúng ta không thể chấp nhận mất danh tiếng, dù chỉ là một mảnh nhỏ của danh tiếng . Cách nhìn này giúp ông nhận định liệu mình có trả giá quá cao để sở hữu công ty hay không.
Không ai muốn mình bị đánh giá là tham lam hay rẻ tiền. Triết lý này đã đưa ông từ một người giàu chuyển sang siêu giàu. Một hiện tượng trên thị trường mà Warren tin tưởng là nếu công ty làm ăn tốt trong một thời gian dài thì giá cổ phiếu cũng sẽ tăng theo để phản ánh đúng giá trị gia tăng của công ty.
Chính vì vậy ông vẫn tiếp tục lái chiếc xe Beetle cũ mèm ngay cả sau khi ông đã trở thành triệu phú. Đôi khi nếu một chú báo mà thay đổi được màu da thì cũng hay đấy chứ. Câu này muốn nói đến thị trường lúc tăng mạnh và những mức giá cao giả tạo do nó tạo ra.