Ai bị chê là già thì bất mãn. Làm sao trong tập nhựt ký bạn trai được những dòng nầy: tâm thư gởi người em, bạn đời mà tôi yêu mến nhất trần gian vì quý phục. Tôi ăn no, ăn no xong tôi treo cổ cha vì cha bắt tôi sống trưởng giả.
Chúng tôi biết có nhiều lòng trai khi yêu ai có thiện chí lắm, có những ý tưởng trong sạch cao cả lắm, nhưng cứ chung mà nói, ái tình của họ mặc dầu họ không ý thức, tàng trữ yếu tố xô đẩy họ đến chỗ chiếm hữu người bạn gái mà họ mến yêu. Nền giáo dục hiện giờ thì thiếu đủ chuyện. Tội nghiệp biết bao thiếu nữ, tôi muốn nói riêng những nữ sinh, vì dốt tâm lý ái tình của bạn trai, vì non nớt trong sự chọn đá thử vàng nên phải làm mọi cho bao nhiêu nhả trảo của quỹ Sa tăn.
Họ cũng có cách dồi dào nhưng tâm tính vui vẻ, nóng giận, yêu mến, oán ghét, bi ai, sợ sệt, thèm khát. Họ có sự tự đắc vô tội là quý trọng tuổi xuân của mình hơn hết. Xin bạn lấy những tư tưởng ấy làm tiêu chuẩn sống cho đời mình khỏi hoang phí.
Người ta thấy họ vô tình tố cáotính dâm đãng của mình bằng những câu chuyện dâm tình, những lối ăn nói tục tĩu, những cách tiêu khiển như hút thuốc lá, á phiện toàn những thứ thỏa mãn cảm giác bị kích thích quá độ. Vì tình yêu có mục đích sáng tạo, nên ái tình mà tôi bàn với bạn trên kia, khi nó đi hết nốt nhạc thần tiên của nó, nó sẽ đến một bản hòa tấu tự bản chất là thánh thiện mà hay bị lạm dụng, hiểu lầm, nên thường bị coi là ô uế: tôi muốn nói nhục tình. Từ 12 đến 25 tuổi mà thiếu ăn uống, thiếu tự do, thiếu dưỡng khí, bạn trai nhất định phải có thân thể èo uột.
Jean Le Presbytre trong cuốn Toi quy deviens homme có dẫn lời nầy của Anatole France: Hồi tôi còn con nít, tôi thông minh. Bạn gái đa số thản nhiên. Buồn như một gương mặt già.
Nền giáo dục buổi thiếu thời cho bạn trai nên cótính chất luyện tập (dressage) hơn là bắt ép lĩnh hội những của ăn tinh thần mà họ chưa đủ khả năng thụ nhận. Tôi gặp nhiều bạn trai có luôn gương trong túi. Cái tật tham và ba xạo trong đời sống tình ái ấy là duyên động lực làm cho con người bạn trai càng xã giao rộng càng bọng, lắm lúc họ bỏ hết các phận sự để đi.
Trước mặt tạo hóa do đó bạn gái và bạn trai đồng tính, đồng đẳng, bình quyền và cả hai là nhân vị nghĩa lá có xác và hồn. Lịch sử đi vòng tròn. Tihamer Toth thì viết về vấn đề nầy có dẫn một ngạn ngữ của Đức: Trong ca vũ có quỷ chơi vĩ cầm.
Ta không đ ào luyện những bạn trai giàu tự ái thì đ ào luyện ai. Tuy nhiên lương tâm của họ cần được huấn luyện theo một chủ đích tôn giáo chân chính như công giáo để đời khỏi những sa lầy luân lý về sau. Bạn trai thích: muốn bồng đứa bé, véo mé mặt nó, khều càm nó, đánh nhẹ tay nó.
Còn trong xã hội? Họ cũng thấy bao kẻ xung quanh không ăn thua gì với họ. Nhưng vì công việc bảo tồn nhân loại, vì sự hợp tác của người nam và người nữ trong đời sống đối gia, đối xã cần khi sức mạnh, khi sự êm ái, cùng bao nhiêu tiết điệu phức tạp để cấu thành bản nhạc nhân sinh tuyệt vời. Bạn trai khi yêu ai họ cũng yêu mạnh mẽ vậy, nhưng sự cúng hiến trái tim không chịu ảnh hưởng của trí tuệ và ý chí.
Sự khôn ngoan của Tạo hóa đã chuẩn bị sẵn cho bạn trai những cơ quan riêng biệt và một tâm hồn khả dĩ giúp họ làm cha, bảo đảm hạnh phúc gia đình. Bạn trai khi yêu ai họ cũng yêu mạnh mẽ vậy, nhưng sự cúng hiến trái tim không chịu ảnh hưởng của trí tuệ và ý chí. Song nghiên cứu kỹ tướng diện cùng nội tâm, ta thấy họ được bàn tay tuyệt xảo của tạo hóa sáng tạo theo một tiết điệu nghệ thuật đặc sắc.