Trong một chương sau, tôi sẽ xét những cách thoả mãn khát vọng đó. Trời! thế mà đã 11 giờ 15 rồi chứ! Sửa soạn đi ngủ thì vừa, Rồi bạn bỏ ra 40 phút để sửa soạn đi ngủ, trước khi đi ngủ, bạn quen uống một ly uýt-ki thứ hảo hạng, điều ấy dễ hiểu. Và bây giờ mỗi tuần để ra một ngày tùy ý muốn làm gì thì làm, không có chương trình, không phải gắng sức, tôi nhận rõ được giá trị của ngày trong tuần đối với tâm trí tôi.
Ý muốn làm được việc gì ngoài chương trình đã ấn định là ý muốn chung của những người có một tâm hồn khá! Thời giờ quý hơn tiền bạc nhiều. Thưa bạn, nếu vậy, xin bạn thứ lỗi cho tôi, bạn chính là người mà tôi tìm đỏ mắt trong bốn chục năm qua.
Mà thiếu năng lực ấy - nghĩa là thiếu năng lực ra lệnh cho óc làm việc rồi bắt nó tuân lệnh - thì sống không ra sống. Bước đầu nên rất chậm, có thể chậm một cách quá đáng nhưng phải rất đều đặn. Bạn có thể nghiên cứu riêng về một loại âm nhạc nào (như loại hợp tấu chẳng hạn).
Suy nghĩ về lẽ nhân quả, người ta sẽ mất vẻ mặt vô lý, không thấy bực mình hay đau khổ khi gặp nghịch cảnh, người ta sẽ thấy nỗi khổ ở đời giảm đi mà niềm vui thì tăng lên. Nhưng bây giờ tôi già rồi và nghỉ hay không là tùy tuổi tác. Muốn thu xếp sao cho có thể sống đầy đủ và dễ dàng với số vốn 24 giờ một ngày thì việc đầu tiên quan trọng nhất là bạn phải bình tĩnh, nhận chân được việc đó khó khăn cực kỳ, phải cố công gắng sức lắm mới được.
Bạn lựa một thời đại hoặc một đầu đề, hoặc một tác giả thôi. Ở trên tôi đã có dịp nói đến khoảng thời gian mênh mông là 44 giờ từ 2 giờ chiều thứ 7 đến 10 giờ sáng thứ 2. Nhiệm vụ đó cũng đã khó khăn đấy chứ! Ít người làm tròn được.
Chắc bạn không dám cả gan chối cãi điều đó chứ? Nếu bạn chịu nhận mà còn không chịu bỏ ra một phần mỗi ngày để suy nghĩ kỹ lưỡng về lý trí, nguyên tắc và hành vi thì có khác gì muốn sáng thì phải có đèn, mà bạn lại nhất định không chịu thắp đèn không? Tôi biết có những người cứ đọc, đọc như người ta uống rượu. Muốn sống đầy đủ, điều kiện thứ nhất là phải kiểm soát được trí óc.
Bạn có thể học những điều căn bản để hiểu âm nhạc. Bạn quên cả bạn bè cùng mệt nhọc, và buổi tối đó thấy thú vị làm sao. Tôi đã dẫn dụ cho bạn nhận thấy rằng luôn luôn có một nỗi bất mãn ám ảnh bạn, nỗi bất mãn ấy về cách thu xếp đời sống hàng ngày của bạn mà nguyên nhân chính của nó là bạn không làm xong những việc dự tính mỗi ngày, những việc ấy, bạn vẫn hy vọng làm được khi nào có "nhiều thì giờ hơn".
Như vậy còn ba buổi tối để thăm bạn hữu, vui thú gia đình, đọc sách tiêu khiển, hút thuốc, làm vườn, thơ thẩn và dự những cuộc thi của các báo. Tôi sợ những lời khuyên của tôi có giọng dạy đời và đường đột quá. Tới nơi ông thường phải đợi xe.
Sau khi đã suốt ngày gắng sức lo cơm, áo, tự nhiên óc ta muốn suy nghĩ. Đầy cả mặt đất, từng đóng ra đấy. Có thể nói rằng cảm giác luôn luôn ngóng trông, mong mỏi đó, hễ sống thì phải có, không thể tách nó ra khỏi đời sống được.
Nếu bạn muốn, thì bạn có thể mỗi giờ sống một đời sống mới được. Người ta bắt đầu đi ngủ 40 phút trước khi lên giường, là người chán ngán đời sống; nghĩa là người đó không sống nữa. Làm được một công việc mệt nhọc, lòng tự tin của bạn sẽ tăng lên.