Nhưng sau đó, sự tiến triển dường như chấm dứt. Điểm nhấn của lối tư duy chiếc mũ vàng chính là sự khám phá những xét đoán tích cực. Thay đổi những chiếc mặt nạ dễ dàng hơn thay đổi những gương mặt thật.
Có thể là do những giá khác nhau không thể dung hoà được. Còn trong những tình huống cần định giá, bạn nên sử dụng chiếc mũ vàng trước tiên, tiếp theo là chiếc mũ đen. Nhưng nếu chúng ta chỉ liệt kê vẻn vẹn ba sự lựa chọn, chúng ta sẽ không thể làm nảy sinh những sự lựa chọn khác.
Việc xác định phạm trù của sự việc và định nghĩa sự việc chính là bản chất của triết học. Thực ra, chiếc mũ đỏ giống như một tấm gương phản chiếu xúc cảm của mọi người theo mọi góc độ. Khi bạn quyết định đội chiếc mũ nào lên đầu đó cũng chính là sắc thái tư duy mà bạn chọn.
Trong cuốn “Lối tư duy mới lạ” và cuốn “Tư duy mới lạ dành cho các nhà quản trị” tôi đã đề cập kỹ đến điều này. Chiếc mũ xanh tư duy xác định vấn đề và định hình những câu hỏi. Chúng ta hoàn toàn có thể lựa chọn để nhìn mọi việc theo chiều hướng tích cực.
Các khám phá khoa học luôn được đề cập đến như thể chúng được hoàn thiện từng bước theo một khuôn mẫu lôgíc. Những chiếc máy tính là những công cụ làm việc không hề có cảm xúc (ở đây tôi không đề cập đến việc chúng ta có thể tạo ra những chiếc máy tính thông minh thể hiện được cảm xúc). Các cấp độ suy nghĩ của lối tư duy chiếc mũ vàng bao gồm từ suy nghĩ logic và thực thế, với những giấc mơ, khả năng nhìn nhận và hy vọng.
Bằng cách sử dụng chiếc mũ đỏ, bạn có thế bộc lộ cảm xúc, bao gồm những tình cảm: say mê, yêu, thích, trung lập, chưa xác định, nghi ngờ, lẫn lộn, không thích. Như vậy,lối tư duy chiếc mũ vàng vừa liên quan tới khía cạnh nảy sinh những đề xuất, đồng thời liên quan đến khía cạnh xét đoán tích cực của những đề xuất. À, như vậy là anh vừa nêu ra hai luồng dữ liệu.
Người chủ toạ, người dẫn dắt cuộc họp có thể nêu chương trình mũ xanh tư duy từ trước hoặc chương trình này có thể được thiết kế nhờ chiếc mũ xanh tư duy tại thời điểm hiện thời của cuộc họp. Giờ tôi muốn biết quan điểm của anh theo chiếc mũ xanh lá cây. Nhưng dựa trên sự khích động, chẳng có lý do để nói điều gì đến tận sau khi từ được nói ra.
Nó hình thành thông qua việc tất cả mọi người xem xét và giải quyết sự việc theo cùng một hướng. Mọi người thường là những người “chơi” tuyệt vời trong “một trò chơi” khi họ nhận thức được rằng họ đang tạo ra những sự tiến triển. Với phương thức tư duy "Sáu chiếc mũ", kiến thức và kinh nghiệm của từng cá nhân, nhóm được phát huy thành sức mạnh tập thể.
Liệu sử dụng chiếc mũ đen, anh đánh giá vấn đề này như thế nào? Những cuộc họp của người Nhật không diễn ra theo kiểu đạt được sự nhất trí. Khi một người sử dụng chiếc mũ đỏ, điều này đồng nghĩa với việc người đó sẽ không cần phải cố chứng minh cảm xúc của mình hoặc đưa ra những lý giải lôgíc cho điều này.
Khi ta áp đặt tính cách cho một người, thì những hành động họ sẽ làm thiên về thể hiện tính cách đó. Sự khích động trong tranh luận cung cấp động lực cho tư duy. Kiểu tư duy này trái ngược với kiểu tư duy tranh luận, đối đầu, và xung đột khi mà mỗi người đều đưa ra những cái nhìn trái ngược nhau.