Anh rể trói em dâu lại để ngắm cái bướm cho đã

Nhiều người đánh đồng phê bình với phản đối. Thông qua kinh nghiệm thường ngày, bạn cũng quen với các hiện tượng thay đổi như bao người khác. Nói chung, những nhận định liên quan đến lịch sử thường được biết đến nhiều hơn những nhận định thuộc các ngành học khác.

Cuốn sách này bao gồm rất nhiều định lý, phần dựng hình và các định đề. Những nhà cầm quyền các thời đại sau này khi đọc tác phẩm của Thucydides thấy mình ở trong tình huống gần giống tình huống bị chia cắt đầy bi kịch của các thành phố tự trị Hy Lạp. Nếu môi trường chúng ta đang sống rơi vào trạng thái khủng hoảng thì tất yếu chúng ta cũng bị liên quan.

Do đó dữ kiện không phải là ý kiến hay quan niệm, cũng không phải là những dự đoán về hiện thực. Một bài diễn văn, một bài phát biểu mang tính chính trị, hay lời kêu gọi hành động chứa đựng những nội dung thuyết phục bạn nên làm gì và nên cảm thấy như thế nào về một sự việc đó. Để có thể hiểu và đánh giá những suy luận quy nạp trong một cuốn sách khoa học, bạn phải có khả năng hiểu được những bằng chứng mà nhà khoa học đưa ra làm cơ sở.

Bạn sẽ nhận thấy rằng năm câu hỏi này chỉ là những cách biến đổi khác nhau của những câu hỏi mà chúng tôi khuyên bạn nên đặt ra khi đọc bất cứ cuốn sách mô tả nào. Qua nhiều thế kỷ, cách sắp xếp tri thức nhân loại đã có nhiều thay đổi. Điều gì liên quan đến sự thay đổi? Trong quá trình biến đổi, có điều gì không thay đổi cũng như có khía cạnh nào của vật không thay đổi đó chịu sự thay đổi không? Khi bạn học được một điều mà trước đây bạn chưa biết, chắc chắn bạn sẽ thay đổi một chút nào đó về kiến thức nhưng bạn vẫn chỉ là bạn như trước đây.

Nếu so sánh, bạn sẽ thấy các nhân vật chính cao lớn hơn so với những người trong nhóm Chorus. Vì thế, thông tin càng cô đọng chúng ta càng cần phải biết đôi chút về phương thức chọn lọc. Tình yêu của nam nữ khi đang yêu nhau có giống khi đã cưới nhau không? Tình yêu lứa tuổi 20 có giống khi đã ở tuổi 70? Tình yêu của người phụ nữ dành cho chồng mình có giống tình yêu dành cho các con? Tình yêu của người mẹ có đổi thay khi con cái đã trưởng thành? Cách anh trai yêu em gái có khác gì cách người ấy yêu cha mình? Khi trưởng thành, con cái có yêu cha mẹ theo cách khác không? Tình yêu của một người đàn ông với vợ hay với một vài người phụ nữ khác có giống với tình bạn của anh ta với bạn cùng giới mình không? Các mối quan hệ với những người bạn cùng giới khác nhau ở chỗ nào? Tình yêu và tình bạn là hai từ khác nhau thì những tình cảm mà chúng gọi tên có thật sự khác nhau? Hai người khác tuổi có thể làm bạn với nhau không? Hai người có những khác biệt đáng kể về tiền bạc hoặc trí thông minh có thể làm bạn với nhau không? Phụ nữ có kết bạn được không? Anh trai với em gái, hay anh em trai, chị em gái có trở thành bạn của nhau được không? Liệu bạn có thể duy trì được tình bạn với một người bạn vay tiền hay cho người ta vay tiền không? Nếu không thì tại sao? Một cậu học trò có yêu cô giáo của mình được không? Người giáo viên đó là nam hay nữ thì có sự khác biệt gì? Nếu có rôbôt mang hình dáng con người thật, liệu con người có yêu được chúng không? Nếu chúng ta phát hiện ra sinh vật có trí thông minh tồn tại trên Sao Hoả hay trên bất kỳ hành tinh nào khác, chúng ta có yêu được chúng không? Ta có yêu được một người mà ta chưa bao giờ gặp mặt không, ví dụ như một minh tinh hay một vị tổng thống? Nếu chúng ta thấy ghét ai, đó có thật sự là một biểu hiện của tình cảm?

Cấp độ bốn, cũng là cấp độ cao nhất của việc đọc, được gọi là đọc đồng chủ đề. Khi bạn không thể đọc một cuốn sách thực hành theo đúng nghĩa thực hành có nghĩa là cách đọc của bạn không đúng. Điều quan trọng cần nhớ là dục tốc bất đạt.

Còn dữ kiện thì không thay đổi vì nó phản ánh hiện thực và luôn đúng. (1) Bạn phải phân loại một tác phẩm văn học giả tưởng theo thể loại. Cuốn sách này là một ví dụ.

Tìm ra cấu trúc thật sự của một cuốn sách là điều rất quan trọng. Có thể tóm tắt tính chất đặc biệt của việc phân tích cùng chủ đề được hướng tới trong bốn từ khách quan biện chứng. Chúng tôi chưa bao giờ đọc một cuốn sách về triết lý chính trị mà không cố thuyết phục người đọc tin vào một hình thức chính phủ tốt nhất, dù nó nghe có vẻ lý thuyết hay trừu tượng đến đâu.

Tất nhiên, chúng ta có thể khá chắc chắn với một vài loại thông tin lịch sử. Nhưng những thành phần đa dạng cấu thành nên một tác phẩm khoa học xã hội lúc kết hợp theo cách này, lúc theo cách khác khiến cho câu hỏi này rất khó trả lời. Trên thực tế, có thể đứa trẻ không biết câu đó có nghĩa gì, do đó nó vẫn phải học môn toán.

Việc quy định cách sử dụng cũng giống như việc thiết lập luật cho một trò chơi. Khó khăn là câu hỏi ta muốn tìm lời giải chưa chắc đã được các tác giả coi là câu hỏi. Nếu bạn có những định kiến đối lập với quan điểm này và bạn không thừa nhận chúng là định kiến, bạn sẽ không thể nghe tác giả trình bày quan điểm một cách công minh.